Wat hebben we dit jaar bereikt
Ambitie: Alle inwoners hebben gelijke participatiekansen en optimale ontwikkelingsmogelijkheden
Doel: We bevorderen samen met de schoolbesturen en kinderopvanginstellingen kansengelijkheid, taal- en talentontwikkeling en welbevinden, door middel van een rijke en passende ontwikkelomgeving voor kinderen en jongeren; We streven ernaar dat zo veel mogelijk kinderen deel kunnen nemen aan het reguliere onderwijs
- We voerden het Actieplan kansengelijkheid onderwijs uit
We zetten in 2024 de uitvoering van het plan voor kansengelijkheid in het onderwijs 2023-2026 voort. De uitvoering gaven we vorm langs de programmalijnen ‘iedereen kan meedoen’, ‘iedereen kan groeien’ en ‘iedereen kan hulp krijgen’. We focusten de inzet voornamelijk op enkele wijken in de stad en op jongeren in de leeftijd van 10 tot 15 jaar. Zo zijn bestaande initiatieven als de maatjesprojecten School’s cool en Stichting Move versterkt en uitgebreid in een aantal stadsdelen. We hebben met het voortgezet onderwijs en Bindkracht10 de inzet van het jongerenwerk op school verstevigd. Ook is inzet van het jongerenwerk opgestart bij de basisscholen met een hoge schoolweging op basis van de criteria van het CBS. Ook is het Kinderwerk in Nijmegen Noord uitgebreid.
Jongeren in de leeftijd van 10 tot 15 jaar konden in de onderwijstijd op verschillende manieren kennismaken met allerlei beroepen, ontdekken welk werk bij hun talenten past en leren solliciteren.
- We werkten aan de doorontwikkeling van het Voorloperstraject Rijke Schooldag en brede scholen voor betere benutting talenten kinderen
In 2024 voerden de besturen van de betrokken partners gesprekken om tot een nieuwe visie voor de brede scholen te komen. Het doel is een doorontwikkeling van de brede scholen om de effectiviteit van de inzet op ontwikkelkansen te vergroten. Deze gesprekken hebben eind 2024 geresulteerd in overeenstemming op de hoofdlijnen van de nieuwe visie. Deze hoofdlijnen worden begin 2025 verder aangevuld en uitgewerkt. Daarmee is het mogelijk om schooljaar ’25-’26 met een nieuwe werkwijze te starten, die gebaseerd is op de nieuwe visie. Naast de inspanningen op de doorontwikkeling hebben de uitvoerders van onze partners in 2024 verder gewerkt aan het bevorderen van talentontwikkeling, zowel gefinancierd vanuit gemeentelijke middelen als vanuit de rijkssubsidie Rijke schooldag. Daarbij hebben ze, vooruitlopend op de nieuwe plannen, elkaar meer opgezocht tijdens het vormgeven en uitvoeren van de (naschoolse) programma’s.
- We voerden het Nationaal Programma Onderwijs uit
Het Nationaal Programma Onderwijs stelt middelen ter beschikking om problemen en/of achterstanden die (een deel van de) leerlingen in de coronaperiode opgelopen hebben, weg te werken. Deze extra rijksmiddelen, die deels naar het onderwijs en deels naar gemeenten gaan, zijn bestemd voor de periode halverwege 2021 tot en met juli 2025. We hebben het programma in 2024 voortgezet en vooral ingezet op ondersteuning in en rondom het onderwijs, bijvoorbeeld door extra inzet van leerplicht, jongerenwerk, schoolmaatschappelijk werk en de jeugdarts.
- We verbeterden de aansluiting onderwijs jeugdhulp voor een sterkere basis, meer preventie en inclusie op school
In 2023 is gestart met een versterking van de ondersteuningsstructuur op voorscholen (peuteropvang met voorschoolse educatie) met de pilot Ambulant pedagogisch medewerker. Deze biedt extra (tijdelijke) inzet van een pedagogische medewerker. Daarmee versterken we de pedagogische basis van peutergroepen die een extra steuntje nodig hebben. De pilot is in 2024 geëvalueerd en op basis van deze evaluatie verlengd.
In 2024 zijn de pilots van de gemeenten van regio Rijk van Nijmegen en Land van Cuijk met collectieve financiering van jeugdhulp op de drie scholen voor speciaal onderwijs Tarcisius, De Kom en Mikado voortgezet. De zorgaanbieders kregen een subsidie om de jeugdhulp collectief op school te leveren voor die kinderen die ondersteuning nodig hebben. Minder (verschillende) hulpverleners zorgden voor meer rust in de klas. Nu er geen individuele indicatie meer nodig is, is er minder bureaucratie voor ouders, scholen en gemeenten. In 2024 heeft onderzoeksbureau Oberon de pilots gemonitord en in een rapport aanbevelingen gedaan om de pilots door te ontwikkelen naar een structurele aanpak. We voerden gesprekken met andere (v)so-scholen om in 2025 de mogelijkheden voor collectieve financiering te organiseren.
In 2024 is het ontwerp afgerond van het stadsbreed vo-team waarin de buurtteams Jeugd en Gezin een rol krijgen binnen de scholen. De gezinswerkers starten begin 2025 op vier scholen voor voortgezet onderwijs om deze aanpak concreet vorm te geven met de professionals in de school.
In 2024 hebben we weer jongerenwerk ingezet op alle scholen voor voortgezet onderwijs in de stad. Dit is als één van de activiteiten opgenomen in het plan gelijkwaardige kansen in het onderwijs. De jongerenwerkers zijn er voor alle leerlingen op school. Zij signaleren wat er speelt onder jongeren, organiseren (pauze)activiteiten en vragen behoeften uit van zowel jongeren als de school. Zij zorgen, waar nodig, ook voor een terugkoppeling naar het jongerenwerk in de wijk, verwijzen door binnen de zorgstructuur van de school of naar een externe samenwerkingspartner. In 2025 betrekken we de inzet van de jongerenwerker ook bij het vo-team om de rol en opdracht van het jongerenwerk in de scholen te verduidelijken.
- We verzorgden het Nieuwkomersonderwijs
Het enorme verloop in het aantal nieuwkomers zorgt ervoor dat de organisatie van het nieuwkomersonderwijs sinds 2022 een dynamisch en arbeidsintensief proces is voor schoolbesturen én gemeente(n). Zo werd in 2024 een tijdelijke opvanglocatie voor nieuwkomers, De Winckelsteegh, gesloten. En in juni 2024 weer een noodopvanglocatie in Nijmegen Noord voor 400 personen geopend. Voor alle kinderen en jongeren die op deze locaties verbleven, is onderwijs mogelijk gemaakt. Voor het eerst konden ook de jongste kinderen gebruik maken van de peuteropvang. We zijn sinds vorig jaar in overleg met de schoolbesturen en de omliggende gemeenten over hoe wij het nieuwkomersonderwijs voor nu en in de toekomst nog beter kunnen organiseren.
- Subsidies kansengelijkheid en optimale ontwikkelingskansen
We hebben samen met het onderwijs gewerkt aan de acceptatie van diversiteit en voor een positief en veilig schoolklimaat gezorgd. Dit betreft zowel het project SchoolsOUT dat gericht is op genderdiversiteit als het project om racisme en discriminatie tegen te gaan binnen het onderwijs.
In 2024 waren in Nijmegen de VVE-peuteropvanglocaties voorzien van hbo-coaches, voor het verhogen van de educatieve kwaliteit. In 2024 zijn er gesprekken geweest om de inzet en impact van deze medewerkers te vergroten. Dit wordt meegenomen in het nieuwe VVE-beleidskader.
SMI (kinderopvang op basis van sociaal medische indicatie) is in 2024 voldoende beschikbaar geweest voor inwoners. Kinderopvang in Nijmegen is, in de regel, van hoge kwaliteit.
Inzet op taalontwikkeling en ouderbetrokkenheid heeft plaatsgevonden op scholen en VVE-peuteropvanglocaties.
Samen met Stichting Leergeld en het onderwijs is gewerkt aan het verbeteren van de uitvoering van de regeling vergoeding vrijwillige ouderbijdrage (voor gezinnen die dit niet kunnen betalen). Er zijn o.a. verbeteringen aangebracht in het proces en het aanvraag proces vereenvoudigd.
We hebben er met Schoolwijzer voor gezorgd dat kinderen zo veel mogelijk thuisnabij naar kunnen school gaan én dat kinderen gelijkwaardige kansen bij de aanmelding hebben.
Het Samenwerkingsverband Stromenland voor verschillende activiteiten in de schooljaren 22/23 en 23/24 met als doel het tegengaan van de negatieve gevolgen van de corona pandemie in het onderwijs. Dit in combinatie met het realiseren van inclusief onderwijs met speciale aandacht voor Jonge Kind groepen, hoogbegaafdheid en nieuwkomers. Deze activiteiten zijn opgestart met een NPO-subsidie vanuit de gemeente en worden door het samenwerkingsverband gecontinueerd.
Doel: We streven ernaar dat zoveel mogelijk jongeren de school verlaten met een passend vervolgtraject, binnen (vervolg)onderwijs of arbeidsmarkt, met diploma en/of startkwalificatie
- We voerden het regionaal programma voortijdig schoolverlaten uit
We zijn verdergegaan met de uitvoering van het regionaal programma voortijdig schoolverlaten 2021-2024. In 2024 is de doorstroom van voortgezet onderwijs naar het mbo verbeterd. Ze was op alle vo-scholen ondersteuning beschikbaar bij de overstap naar het mbo. We hebben het mogelijk gemaakt in pilots dat scholen en zorgpartijen makkelijker met elkaar samenwerken. We hebben de route van school naar werk, vooruitlopend op de nieuwe wet, verder ontwikkeld met de verschillende betrokken partijen. Dit alles moet ertoe leiden dat er minder jongeren voortijdig het onderwijs verlaten. We streefden naar maximaal 420 voortijdige schoolverlaters (vsv-ers) in kalenderjaar 2024. De verwachting is dat het aantal zowel landelijk als regionaal niet hard genoeg is gedaald om het maximaal aantal van 420 te halen. De aantallen zijn op moment van schrijven nog niet bekend.
De looptijd van het huidige programma is met een jaar verlengd. De nieuwe wet ‘Jongeren naar school of duurzaam werk’ is uitgesteld en treedt in werking op 1 januari 2026. We zijn gestart met de voorbereidingen voor het nieuwe programma.
Doel: We zorgen voor goed en betaalbaar leerlingenvervoer voor leerlingen van primair, speciaal en voortgezet onderwijs
- We werken met nieuwe verordening en beleidsregels Leerlingenvervoer
In 2024 zijn nieuwe beleidsregels en verordening Leerlingenvervoer vastgesteld. Met de nieuwe verordening stimuleren we meer de inzet van reizen met het openbaar vervoer of de fiets in plaats van de taxi. Dit is in het belang van de zelfstandigheid van leerlingen en verlicht de druk op het taxivervoer als gevolg van het (landelijke) chauffeurstekort.
Doel: We zetten in op het verbeteren van (digitale) geletterdheid en basisvaardigheden van volwassenen
- We doorbreken de cyclus van laaggeletterdheid van generatie op generatie met een gezinsaanpak.
Met de gezinsaanpak willen we het intergenerationele probleem van onvoldoende basisvaardigheden doorbreken. Door in te zetten op betere lees-, schrijf-, en rekenvaardigheden van ouders en verzorgers voorkomen we onvoldoende basisvaardigheden bij kinderen. Dit doen we samen met verschillende partners in de stad, zoals het onderwijs, de kinderopvang, consultatiebureaus en aanbieders van volwasseneducatie. Door een gebrek aan ambtelijke capaciteit hebben we in 2024 slechts kleine stappen kunnen zetten in de ontwikkeling van de gezinsaanpak. In 2025 gaan we hiermee verder.
- We versterkten de samenwerking tussen gemeente en partners rondom de aanpak van basisvaardigheden/laaggeletterdheid.
De contacten tussen de gemeenten krijgen vorm door het regionaal ambtelijk overleg en binnen het PFO Onderwijs en Jeugd. Daarnaast zijn de contacten met lokale, regionale en landelijke partners geïntensiveerd.
In 2024 hebben we het Regionaal Uitvoeringsplan Versterken Basisvaardigheden bij Volwassenen 2022-2024 geëvalueerd. Het PFO Onderwijs en Jeugd heeft vervolgens besloten om de werking van dit plan met een jaar te verlengen, zodat er voldoende tijd is voor het opstellen van een nieuw gedragen regionaal beleidskader.
- We organiseerden Nederlandse taallessen voor Oekraïense ontheemden.
In opdracht van de gemeente Nijmegen is ROC Nijmegen in 2024 gestart met Nederlandse taallessen voor Oekraïense ontheemden. In korte tijd zijn 114 cursisten begonnen aan een onderwijstraject op verschillende niveaus van taalbeheersing. Naast klassen voor starters bieden we ook taaltrajecten aan voor Oekraïense ontheemden die de Nederlandse taal al op een hoger niveau beheersen. Vanaf 2025 vervolgen we deze aanpak in regionaal verband.
Doel: We profileren Nijmegen als kennisstad en benutten de samenwerking met kennisinstellingen voor maatschappelijke opgaven optimaal
- We hebben de rol van de gemeente binnen de City Deal Kennis Maken (CDKM) uitgebreid en bestendigd.
In 2024 hebben we verder gewerkt aan het aangaan van duurzame samenwerking tussen de diverse opleidingen van de kennisinstellingen en de gemeente. Zo koppelen we studenten Culturele Antropologie aan vraagstukken in de wijk en MBO studenten aan maatschappelijke instellingen t.b.v. de burgerschapslessen. Studenten werken in de 11 HAN-LABS in de wijken mee aan de vraagstukken die voortkomen uit het stadsdeelprogrammeren. De samenwerking met het onderwijs is intensiever geworden. We maken steeds meer gebruik van de expertise en creativiteit van de studenten voor verschillende opgaven binnen de gemeente. Naast de LAB’s zijn er in totaal 65 projecten uitgevoerd waarbij we 700 studenten bereikt hebben. Dit levert vaak een frisse blik en nieuwe ideeën op onder andere het gebied van participatie en communicatie.
In het voorjaar is de netwerkorganisatie CDKM uitgebreid met de MBO-opleiding Yuverta. In november is in de Latijnse school het Urban Leisure Lab geopend; hier werken studenten (WO/HBO/MBO) mee aan de uitvoering van de agenda van de vrije tijdseconomie.
Eind 2024 is de website City Deal Kennismaken opgeleverd. De website maakt de projecten zichtbaar die onder de vlag van CDKM zijn uitgevoerd.
De gemeente Nijmegen heeft in 2024 een ondersteuningssubsidie mogelijk gemaakt voor studentenverenigingen (sport, cultuur, religie en dergelijke) om hun statuten aan te passen, zodat mbo-studenten ook formeel toegelaten worden. Het wegnemen van deze drempel is echter niet enkel een formaliteit, het is vooral een statement: mbo-studenten horen er in alle opzichten bij.
Ambitie: We hebben voor kinderen en jongeren duurzame, moderne en toegankelijke onderwijsgebouwen
O nderstaande twee activiteiten hebben betrekking op alle drie de doelen onder deze ambitie. Daarom nemen we ze afzonderlijk op.
- We verbeterden het binnenklimaat bestaande scholen
Om het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen te verbeteren, zijn in 2023 in totaal 10 aanvragen door verschillende scholen ingediend en toegekend door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Het gaat om de regeling ‘specifieke uitkering ventilatie in scholen – SUVIS’. In 2024 zijn 4 projecten afgerond en zijn 3 projecten voortijdig teruggegeven vanwege gebrek aan middelen en andere subsidiemogelijkheden. De realisatie en verantwoording van de resterende 3 projecten vindt het komende jaar plaats.
- We deden onderzoek naar een duurzame oplossing voor ISK-Onderwijs
In 2024 zijn de eerste gesprekken met voCampus (VO) en Conexus (PO) opgestart om gezamenlijk te onderzoeken of het mogelijk is een duurzame locatie voor ISK in het voortgezet onderwijs en primair onderwijs te realiseren. Tot nu toe wordt voor nieuwkomersonderwijs een aantal locaties gebruikt en wordt bij crisissen gezocht naar extra locaties. Onderzocht wordt of het mogelijk is de kennis en kunde te bundelen op 1 locatie, waar ook in geval van een crisis de locatie kan groeien en krimpen met de leerlingaantallen. In 2025 wordt hier verder invulling aan gegeven.
Doel: We bevorderen dat kinderen zo veel mogelijk dichtbij huis naar de basisschool gaan, waarbij we streven naar gebouwen met een menselijke maat en vernieuwing van alle basisschoollocaties in de periode 2008-2048
- Nieuwe basisschool ‘Noorderstroom’ in Hof van Holland is in voorbereiding
In 2023 heeft de minister goedkeuring gegeven aan het stichten van basisschool (bs) Noorderstroom in de wijk Hof van Holland. In dat jaar is de bouwvoorbereiding voor de school samen met een vestiging voor de bibliotheek opgestart. In 2024 is een architect geselecteerd en is invulling gegeven aan een voorlopig ontwerp. De bouw hiervan zal in 2025 starten met een verwachte ingebruikname in het 3e kwartaal 2026.
Tot aan de oplevering van dit gebouw zal de nieuwe school ‘Noorderstroom’ gebruik maken van tijdelijke huisvesting. In eerste instantie kan dit in de nog beschikbare ruimte in het gebouw van basisschool De Boomgaard.
- Nieuwe basisschool in Zuiderveld is in voorbereiding
In 2024 heeft de minister goedkeuring gegeven aan het stichten van de Vrijeschool Waldorf aan de Waal (Stichting Pallas) in de wijk Zuiderveld. Begin 2024 werd via Schoolwijzer duidelijk dat er sprake was van een groot aantal schoolgaande kinderen in de basisschoolleeftijd ten opzichte van het beschikbare aantal plaatsen op bestaande scholen in dit deel van Nijmegen Noord. Zodoende is in samenspraak met de andere schoolbesturen in het primair onderwijs en de gemeente besloten de school al in augustus 2024 te laten starten. Het eerste jaar als dislocatie van basisschool Meander en per augustus 2025 als zelfstandige school. De school is in augustus 2024 gestart in het tijdelijke gebouw aan de Griftdijk 93, waar tot dat moment de dependance van basisschool De Oversteek gebruik van heeft gemaakt. De komende jaren zal Vrijeschool Waldorf aan de Waal gebruik maken van het gebouw aan de Griftdijk om daarna in 2028 naar een nieuw schoolgebouw in Zuiderveld te gaan. De eerste gesprekken over deze nieuwbouw in Zuiderveld zijn in 2024 opgestart.
- Basisschool De Oversteek is volledig gehuisvest in wijkcentrum De Klif
Tot medio 2024 heeft basisschool De Oversteek gebruik gemaakt van de dependance aan de Griftdijk 93 in Nijmegen Noord. Vanwege teruglopende leerlingenaantallen is de school vanaf augustus 2024 volledig gehuisvest in wijkcentrum De Klif.
- Nieuwbouwplannen basisschool Hidaya zijn in voorbereiding
In 2022 is in overleg met Stichting Simon (het bestuur van basisschool Hidaya) het gesprek over de nieuwbouw voor de niet doorgedecentraliseerde basisschool Hidaya, ter vervanging van de hoofdlocatie aan de Heiweg en de dislocatie aan de Akkerlaan, ‘on-hold’ gezet. Dit naar aanleiding van de ongunstige marktomstandigheden in de bouw, zijnde hogere prijsstijgingen dan de geraamde kostenstijging. In de 2e helft van 2023 zijn de gesprekken hervat en is een nieuw locatieonderzoek gestart. In 2024 is hier verder invulling aan gegeven. In 2025 verwachten we hierover definitieve besluitvorming.
- We hebben basisschool Kampus gebruikt ten behoeve van kinderen uit de crisisnoodopvang Winkelsteeg
In de eerste helft van 2024 organiseerden we onderwijs en leerlingenvervoer voor de kinderen uit de crisisnoodopvang locatie Winkelsteeg. Hiervoor was al in 2023 voormalige basisschool Kampus geschikt gemaakt. Aangezien de crisisnoodopvang Winkelsteeg is gestopt, is ook het gebruik van basisschool Kampus beëindigd.
- Fusering scholen in Dukenburg en sluiten basisschool de Driemaster door krimp in het primair onderwijs
In 2024 is door Conexus het besluit genomen om in Dukenburg 3 scholen te laten fuseren tot 1 nieuwe school per augustus 2027. Krimpende leerlingenaantallen liggen ten grondslag aan dit besluit. De nieuwe school zal in 2027-2028 worden gehuisvest in een nieuw gebouw in de wijk Aldenhof.
Krimpende leerlingenaantallen hebben er in 2024 ook voor gezorgd dat door Stichting Josephscholen het besluit is genomen om basisschool De Driemaster te sluiten. De school zal medio 2025 haar deuren sluiten. De huidige leerlingen van De Driemaster worden zo zorgvuldig mogelijk herplaatst op andere bestaande scholen. Het proces hiervoor is in 2024 in gang gezet.
- Nieuwbouw de Spil/Prins Clausschool in Weezenhof is gerealiseerd
In 2024 is de nieuwbouw van de Spil (voorheen Prins Clausschool genoemd) in de Weezenhof gerealiseerd. Begin 2025 wordt dit nieuwe schoolgebouw in gebruik genomen.
Doel: We streven naar een goede verdeling van de scholen voor speciaal (voortgezet) onderwijs over de stad rekening houdend met de regiofunctie en vernieuwing van alle (v)so-schoollocaties in de periode 2008-2048
- We zijn gestart met aanpak renovatie Aventurijn gecombineerd met doordecentralisatie Aloysius
In 2021 zijn de scholen van Kristallis overgenomen door Stichting Aloysius. Sindsdien zijn we met stichting Aloysius in gesprek over grootschalige renovatie van de locatie Aventurijn aan de Hatertseweg gecombineerd met doordecentralisatie (ddc) van deze locatie Aventurijn en de locatie Park Neerbosch aan de Scherpenkampweg. Daarnaast willen we als gemeente de sportvoorziening voor het bewegingsonderwijs van de locatie Park Neerbosch vernieuwen vanwege onze zorgplicht voor het bewegingsonderwijs daar. In 2024 hebben deze gesprekken ertoe geleid dat de ddc-overeenkomst hierover in januari 2025 is ondertekend.
- We zijn gestart met vervangende nieuwbouw en uitbreiding Tarcisiusschool
In 2024 zijn gesprekken gevoerd met de Tarcisiusschool over vervangende nieuwbouw en uitbreiding van hun voortgezet speciaal onderwijs vleugel. Tarcisius is een niet doorgedecentraliseerde school. In 2024 heeft Tarcisius een subsidiebeschikking gekregen om deze vervangende nieuwbouw te gaan realiseren conform de verordening onderwijshuisvesting. Naar verwachting vindt realisatie plaats in schooljaar 2025-2026. Gedurende dat jaar kan de school voor het VSO deel gebruik maken van een leegstaand pand aan de Streekweg.
Doel: We streven naar een school voor voortgezet onderwijs in ieder stadsdeel en vernieuwing van alle vo-schoollocaties in de periode 2008-2048
- Nieuwbouw Monnikskap is gerealiseerd
In 2024 is nieuwbouw van De Monnikskap bij het Kandinsky College aan de Malderburchtstraat afgerond. Per augustus 2024 is deze nieuwbouw in gebruik genomen.
- Renovatie Karel de Grote College is gestart
In 2024 is de renovatie van het Karel de Grote College gestart. In 2025 zal de renovatie naar verwachting klaar zijn.