Openbaarheidsparagraaf Wet Open Overheid (Woo)
Open en transparant bestuur is een belangrijk principe voor het functioneren van de overheid. De ambitie is om stapsgewijs meer informatie actief openbaar te maken. Deze paragraaf bevat de terugblik op uitvoering van onze beleidsvoornemens inzake de uitvoering van de Wet Open overheid (Woo).
De auditcommissie heeft op de openbaarheidsparagraaf in de jaarrekening 2023 waardevolle opmerkingen gemaakt. Vanzelfsprekend is daar in de voorliggende paragraaf uitvoering aan gegeven.
Actieve openbaarmaking
Terugblik naar de begroting 2024
De implementatie van de Woo, voor wat betreft de actieve openbaarmaking, is in 2024 afgeschaald van opgave naar project. Met het starten van een projectleider eind 2024 kreeg dit project weer een nieuwe impuls.
Op 1 november 2024 is de actieve informatieplicht voor de eerste informatiecategorieën in werking getreden, te weten:
- Wetten en algemeen verbindende voorschriften;
- Overige besluiten van algemene strekking;
- Organisatie en werkwijze;
- Bereikbaarheidsgegevens;
- Vergaderstukken van de Staten-Generaal.
Deze informatie maken we actief openbaar. Via de landelijke Woo index is te zien waar deze informatie, voor wat betreft de gemeente Nijmegen, te raadplegen is. [1]
De Woo index is in gebruik genomen. Daarnaast zijn we gestart met de ontwikkeling voor een centrale locatie, een platform, waar de gemeente Nijmegen de documenten actief openbaar kan gaan maken. We sluiten aan bij een bestaand platform dat we reeds in gebruik hebben en werken hiervoor samen met andere gemeenten. Het is de verwachting dat eind Q1 2025 het platform werkend is in Nijmegen. De noodzaak voor dit platform wordt steeds groter omdat het programma Woogle niet goed (meer) blijkt te werken voor de openbaarmaking van grote Woo-dossiers. Waar we eerder vooruitliepen bij de categorie Woo-verzoeken en -besluiten, zien we dat we zijn ingehaald door de techniek die niet goed blijkt te werken.
Voorts hebben wij in 2024 volgens de implementatiestrategie van het Rijk gewerkt aan de openbaarmaking van de informatie categorieën die nog in werking zijn treden. In eerste instantie is gestart met de categorie Convenanten. Omdat deze categorie werd uitgesteld, is de categorie Ontwerpen van wet- en regelgeving met adviesaanvraag alsmede de categorieën Adviezen en Bestuursstukken opgepakt. Op dit moment werkt de Minister aan een ministeriële regeling en staat de reikwijdte van de categorieën nog niet vast. Omdat wij niet kunnen wachten op de minsteriele regeling, maken wij een inschatting van de reikwijdte van deze informatiecategorie en maken hiervan een vertaling naar onze gemeentelijk organisatie. Meer concreet: om welke informatie gaat het, waar bevindt deze informatie zich in de organisatie en hoe kunnen we zo gemakkelijk mogelijk deze informatie openbaar maken. De verwachting is dat deze informatie vanaf eind 2025 actief openbaar moet worden gemaakt.
Concluderend stellen wij vast dat wij op schema lopen met de implementatie van de actieve informatieplicht.
In het volgende overzicht staan de informatiecategorieën genummerd weergegeven met erachter de grondslag uit de Woo. De vierde kolom maakt zichtbaar vanaf welke datum de betreffende categorie openbaar moet zijn volgens de Woo. De laatste kolom ‘Reeds openbaar’ meldt of de informatie al openbaar wordt gemaakt en zo ja, op welke site. Wanneer daar is ingevuld ‘deels’, dan betekent dat van deze categorie al enkele documenten openbaar zijn gemaakt, maar niet allemaal. Daaraan wordt nog gewerkt. Het gaat hierbij om toekomstige verplichtingen voor de Woo.
Overzicht Openbaar maken uit eigen beweging [2]
Informatie | Art. 3.3 | Korte omschrijving | Verplicht per | Reeds openbaar |
|---|---|---|---|---|
1 Wet- en regelgeving | 1a | Wetten en algemeen verbindende voorschriften. | 1-11-2024 | Overheid.nl |
1b | Overige besluiten van algemene strekking. | 1-11-2024 | Overheid.nl | |
1c | Ontwerpen van wet- en regelgeving met adviesaanvraag. | Eind 2025 | Deels op overheid.nl | |
2 Organisatie gegevens | 1d | Inzicht in de organisatie en werkwijze, waaronder taken en bevoegdheden van de organisatieonderdelen. | 1-11-2024 | Nijmegen.nl |
1e | Bereikbaarheid van het bestuursorgaan en zijn organisatieonderdelen en de wijze waarop een verzoek om informatie kan worden ingediend. | 1-11-2024 | Nijmegen.nl | |
3 Raadsstukken | 2a | Bij gemeenteraad ter behandeling ingekomen stukken, tenzij deze gaan over individuele gevallen. | onbekend | Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
2c | Vergaderstukken en verslagen van de gemeenteraad en haar commissies. | Eind 2025 | Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl | |
4 Bestuursstukken | 2d | Agenda’s en besluitenlijsten van vergaderingen van college van burgemeester en wethouders | Eind 2025 | Deels op Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
5 Adviezen van adviescolleges | 2e | Adviezen van adviescolleges of –commissies alsmede andere externe partijen over ontwerpen van wet- en regelgeving en over andere onderwerpen uitgezonderd adviezen die betrekking hebben op individuele gevallen. | Eind 2025 | Deels, eigen websites van adviescommissies |
6 Convenanten | 2f | Convenanten, overeenkomsten, verbintenissen en soortgelijke afspraken van een bestuursorgaan met een andere partij. | Onbekend | Deels op Nijmegen.bestuurlijke-informatie.nl |
7 Jaarplannen en -verslagen | 2g | Jaarplannen en jaarverslagen van bestuursorganen inzake de voorgenomen uitvoering van de taak of de verantwoording van die uitvoering. | Eind 2025 | Deels op Nijmegen.nl |
8 Woo verzoeken | 2i | De inhoud van schriftelijke verzoeken om op grond van de Woo, de beslissing op dat verzoek en de daarbij verstrekte informatie. | Eind 2025 | Deels op Woogle.wooverheid.nl[3] |
9 Onderzoeken | 2j | Op verzoek van een bestuursorgaan ambtelijk of extern opgestelde onderzoeksrapporten die geen onderdeel vormen van de uitvoering van de taak van het bestuursorgaan, die voornamelijk uit feitelijk materiaal bestaan en die betrekking hebben op de wijze van functioneren van de eigen organisatie en de voorbereiding, of de evaluatie van beleid. | Onbekend | Deels (rapporten van de rekenkamer) |
10 Beschikkingen | 2k | Beschikkingen die invloed kunnen hebben op belangen van derden | Onbekend | Deels op overheid.nl |
11 Klachten | 2l | Schriftelijke oordelen in klachtprocedures | Onbekend | nee |
Passieve openbaarmaking
Terugblik naar de begroting 2024
In 2024 hebben we gewerkt volgens het nieuwe proces dat we volgen voor de behandeling van Woo verzoeken. De ervaringen hiermee zijn positief. De kwaliteit van besluitvorming is verbeterd. [4] Er is meer grip op het proces door centrale ondersteuning. We gaan vaker in overleg met verzoeker waardoor we beter het verzoek kunnen afbakenen en de verzoeker ook de documenten ontvangt waarnaar hij op zoek is. Ook worden de belangen van derden structureel meegenomen.
Het proces waarbij camerabeelden worden verstrekt aan verzoeker naar aanleiding van een opgelegde verkeersboete is in 2024 aangepast en vereenvoudigd door het aantal processtappen nog verder te verminderen. Hierdoor ontvangen verzoekers sneller de informatie.
Verantwoordingsinformatie passieve informatieplicht
Met ingang van 2023 is aan de hand van een aantal indicatoren informatie verzameld over de Woo verzoeken.
Dit levert het volgende beeld op.
Aantal ontvangen Woo verzoeken
Jaartal | Aantal Woo | Aantal Woo verzoeken excl. Verzoeken |
|---|---|---|
2022 | 135 | Niet geregistreerd |
2023 | 382 | 159 |
2024 | 912 | 119 |
Op grond van artikel 5.5 van de Woo kan men verzoeken om informatie uit het eigen dossier. Deze informatie wordt dan niet aan eenieder openbaar gemaakt, maar uitsluitend verstrekt aan verzoeker. Sinds 2023 houden we bij hoeveel we van dit soort verzoeken ontvangen. Dit aantal is in 2024 aanzienlijk toegenomen. Dat heeft met name te maken met de vele verzoeken om camerabeelden naar aanleiding van een verkeersovertreding. In 2024 ging dit om 793 verzoeken. Ze kennen een ander werkproces en zijn zelden ingewikkeld. Gelet hierop laten wij deze specifieke categorie (verzoeken om camerabeelden) hieronder verder buiten beschouwing.
Behandelstatus
Aantal ontvangen | Op beslist | Nog in behandeling | Niet in behandeling genomen | Ingetrokken | Doorgezonden |
|---|---|---|---|---|---|
119 | 73 | 17 | 2 | 27 | - |
Aan welk bestuursorgaan is het verzoek gericht
Aantal ontvangen | Gericht aan de raad | Gericht aan burgemeester | Gericht aan college en burgemeester | Gericht aan college, |
|---|---|---|---|---|
119 | 8 | - | 1 | 2 |
Welk besluit is genomen
Het aantal verzoeken waarop is beslist | Documenten geheel openbaar gemaakt | Documenten | Openbaar- | Documenten zijn al openbaar | Documenten | Documenten openbaar gemaakt aan verzoeker (5.5 Woo) |
|---|---|---|---|---|---|---|
73 | 5 | 49 | 4 | 6 | 6 | 3 |
In 49 Woo dossiers is de gevraagde informatie gedeeltelijk openbaar gemaakt. Dit heeft meestal te maken met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Het geheel weigeren om documenten openbaar te maken had te maken met onder andere een bijzonder openbaarmakingsregime dat voorgaat op de Woo. In een ander geval betrof het documenten die in verband met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer niet gedeeltelijk konden worden geweigerd.
Tijdig beslist
Van het aantal | Tijdig beslist | Te laat beslist |
|---|---|---|
73 | 54 | 19 |
In 19 Woo dossiers is de termijn verdaagd voor overleg, precisering of vanwege de omvang van het verzoek.
Op welk programma had het verzoek betrekking
Programma | Aantal ontvangen verzoeken |
|---|---|
Bestuur en organisatie | 9 |
Veiligheid | 9 |
Economie en toerisme | 1 |
Welzijn, wijkontwikkeling en zorg | 9 |
Werk en inkomen | |
Onderwijs | 4 |
Bereikbaarheid | 9 |
Wonen en stedelijke ontwikkeling | 16 |
Openbare ruimte | 44 |
Cultuur en cultureel erfgoed | 3 |
Sport | 2 |
Financiën | 1 |
Thema duurzaamheid | 4 |
Thema participatie | 8 |
Ontvangen bezwaar- en beroepschriften over Woo dossiers
Bezwaarschrift | Beroepschrift | Hoger beroep | Verzoek om |
|---|---|---|---|
22 | 5 | 2 | 1 |
Uitkomst behandelde bezwaarschriften [5]
Behandeld | Niet-ontvankelijk | Ingetrokken | Ongegrond | Gedeelteijk gegrond |
|---|---|---|---|---|
36 | 5 | 2 | 8 | 1 |
Uitkomst behandelde beroepsschriften [6]
Behandeld | Niet-ontvankelijk | Ingetrokken | Ongegrond | Gegrond |
|---|---|---|---|---|
5 | 1 | 1 | 2 | 1 |
Eén verzoek om een voorlopige voorziening is toegewezen.
Analyse
Van het aantal ontvangen Woo verzoeken is circa 18% afkomstig van één inwoner. Dat was in 2022 en 2023 26% respectievelijk 9%. Deze verzoeken zijn vaak meer gericht op het voeren van een discussie over gemaakte beleidskeuzes of een gevoerd proces. En in mindere mate om openbaarmaking van documenten voor eenieder.
We hebben in 2024 een aantal zeer omvangrijke verzoeken ontvangen waarbij honderden documenten zijn opgevraagd met duizenden pagina’s aan informatie. De behandeling van deze verzoeken neemt buitenproportioneel veel tijd in beslag. Vooral als hierbij meerder belanghebbenden zijn betrokken. In 2025 gaan we over een periode van een half jaar bijhouden hoeveel capaciteit gemoeid is met het behandelen van Woo verzoeken.
Het aantal Woo verzoeken, de verzoeken om camerabeelden van verkeersovertredingen uitgezonderd, is iets afgenomen.
[1] Zie: https://organisaties.overheid.nl/woo/33391/Gemeente_Nijmegen.
[2] Bij het vullen van het overzicht is gebruik gemaakt van bijlage 4 van het Bijlagenboek bij de Rekenkamerbrief ‘Uitvoering Wob – vooruitblik uitvoering Woo’, d.d. 27 september 2022. Het overzicht van de rekenkamer is aangevuld met na afsluiting van het onderzoek openbaar gemaakte informatie.
[3] Met uitzondering van de grote Woo dossiers.
[4] Omdat de besluiten completer en beter gemotiveerd zijn.
[5] Het aantal behandelde bezwaarschriften wijkt af van het aantal ingekomen bezwaarschriften. Dit heeft te maken met het feit dat er nog een aantal in behandeling waren van het vorige jaar.
[6] Het aantal behandelde beroepsschriften wijkt af van het aantal ingekomen beroepsschriften. Dit heeft te maken met de termijn van behandeling die erg lang kan zijn.